Na ręce Tomasza Koseckiego, Dyrektora Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie monetę przekazał historyk Marcin Brzeziński.
Od lewej Marcin Brzeziński i Tomasz Kosecki. Fot. Zuzanna Kaczorowska, Muzeum Lotnictwa Polskiego
Srebrna moneta z wizerunkiem PZL P.1
Na rewersie widzimy samolot PZL P.1, w tle fragmenty planów konstrukcyjnych myśliwca oraz biało-czerwoną flagę. Autorem rewersu jest polski medalier Paweł Pietras.
Awers monety ukazuje godło emitenta Niue – terytorium stowarzyszone Nowej Zelandii. W legendzie otokowej monety nominał 1 dolar nowozelandzki oraz rok emisji – 2024. Monetę wybito ze srebra próby 999/1000, jej limitacja to 2024 egzemplarze na cały świat. Skarbnica Narodowa jest jedynym dystrybutorem monety w Polsce.
fot. Zuzanna Kaczorowska, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Pionierska myśl inżyniera Zygmunta Pułaskiego
Lot doświadczalny pierwszego prototypu myśliwca PZL P.1 odbył się w sierpniu 1929 roku. Nie obyło się jednak bez komplikacji. Okazało się, że samolot nie jest w pełni sterowny. Dzięki „zimnej krwi” pilota Bolesława Orlińskiego, który nie wyskoczył na spadochronie, a posadził maszynę na ziemi, prototyp został uratowany. W wrześniu 1929 roku odbył się pierwszy udany lot myśliwca, w którym dokonano niezbędnych korekt konstrukcyjnych.
Drugą, ulepszoną wersję samolotu PZL P.1, zaprezentowano w 1930 roku na konkursie lotniczym w Bukareszcie. Absolutnie nowatorskim elementem projektu, wprowadzonym przez konstruktora, był specjalny płat samolotu nazwany „płatem Puławskiego” lub „płatem polskim” czy też „mewim skrzydłem”. W samolotach myśliwskich sprawą kluczową była dobra widoczność. Skrzydła umieszczone nad kabiną pilota mocno ograniczały widoczność. Zygmunt Puławski nadał płatom kształt mewich skrzydeł (spłaszczonej litery M). Zauważył też, że skrzydła podparte zastrzałami (prętami łączącymi płat z kadłubem) muszą mieć największą wytrzymałość w miejscu podparcia, a nie w miejscu łączenia skrzydła z kadłubem. Zwęził więc skrzydła przy samym kadłubie, zapewniając pilotowi o wiele lepszą widoczność.
Mimo innowacyjności PZL P.1 nie trafił do seryjnej produkcji, jednak jego koncepcja stała się fundamentem dla kolejnych modeli: PZL P.6, PZL P.7, PZL P.8 i PZL P.11. To właśnie te samoloty – wprowadzone do produkcji już po śmierci ich twórcy, Zygmunta Puławskiego – stanowiły trzon polskiego lotnictwa myśliwskiego aż do wybuchu II wojny światowej (…) Łącznie powstało aż 640 samolotów opartych na konstrukcjach Puławskiego – czytamy na stronie Muzeum.
Podróż przez historię lotnictwa
Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie - instytucja kultury Województwa Małopolskiego - łączy historię z technologią, zapewniając niezapomniane doświadczenia dla wszystkich odwiedzających.
W imponujących zbiorach znajduje się ponad 250 statków powietrznych, w tym słynne samoloty Spitfire, Messerschmitt czy śmigłowiec Mi-8S, znany jako „Śmigłowiec Papieski”. Tu można podziwiać jedyny zachowany do naszych czasów przedwojenny polski myśliwiec PZL P.11c. Samolot ten jest najcenniejszym eksponatem Muzeum Lotnictwa Polskiego, jedynym zachowanym polskim samolotem myśliwskim z okresu września 1939 rok – symbolem samotnych polskich zmagań z niemiecką Luftwaffe.
PZL P. 11c, fot. Tomasz Markowski, mat. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Muzeum zaprasza do pasjonującej podróży przez dzieje awiacji i odkrywania nie tylko niezwykłych eksponatów, ale i poznania szerszego kontekstu kulturowego.
Link do strony Muzeum
fot. Zbigniew Klata, mat. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
