Tysiące tych małych kopalni działa poza zorganizowaną gospodarką. Często opierają się na pracy dzieci lub pracy przymusowej, a wynagrodzenia są znacznie niższe niż oficjalna płaca minimalna. Pieniądze finansują konflikty zbrojne i lokalne mafie. Górnictwo i przemoc idą w parze. W wielu takich kopalniach nie ma prawie żadnych standardów bezpieczeństwa. Ludzie są narażeni na działanie rtęci i doznają uszkodzenia mózgu na całe życie. Ludzie umierają z powodu braku prostych rzeczy, takich jak tlen. Lokalne środowisko jest często bardzo zanieczyszczone. 80% rtęci w oceanach pochodzi z tych kopalni i powoduje poważne szkody dla przyrody nawet w tak odległych rejonach, jak biegun północny - mówił Ole Bjorn Fausa, współwłaściciel Samlerhuset Group na Kongresie Numizmatycznym w Warszawie.
Zobacz złoto w ofercie Skarbnicy Narodowej
Co to jest Fairmined
Kilka lat temu organizacja o nazwie Fairmined wyodrębniła się z Fairtrade i rozpoczęła działalność przy wsparciu Organizacji Narodów Zjednoczonych, Międzynarodowej Organizacji Pracy, Microsoftu, Samlerhuset Group oraz dwóch dużych marek jubilerskich Chopard i Kering. Celem byla pomoc małym, rzemieślniczym kopalniom w biednych rejonach świata. Dziś Fairmined jest inicjatywą, która certyfikuje złoto wydobyte w sposób odpowiedzialny. Gwarantuje, że kruszec jest wydobywany przy użyciu najlepszych praktyk wydobywczych z poszanowaniem ochrony środowiska, a część zysków jest przeznaczana na poprawę standardów życia społeczności wokół kopalnii.
Poprawa warunków pracy i zapewnienie uczciwych cen dla małych kopalni jest jednym z najważniejszych wyzwań stojących przed wszystkimi, którzy są związani z przemysłem wydobywczym złota - mówi Reidar Nilsen, dyrektor generalny Samlerhuset Group.
Sprawiedliwa cena i premia na innowacje
Certyfikat jest przyznawany małym, rzemieślniczym organizacjom górniczym, które dostosowały swoje działania do międzynarodowych norm i wydobywają kruszec w sposób odpowiedzialny, czyli bezpieczny dla ludzi i środowiska. System ten zapewnia wydobywcom sprawiedliwą cenę za ich pracę. Zachęca również do inwestowania w rozwój społeczny dzięki dodatkowej premii za działanie w ramach standardu Fairmined. Uzyskanie certyfikatu przez kopalnię jest poprzedzone półtorarocznym lub dwuletnim okresem przygotowań i wsparciem ze strony Aliansu, który zapewnia pieniądze konieczne do wprowadzenia zmian.
Sytuacja win-win
Co zyskują małe kopalnie, które otrzymały certyfikat?
Uczciwą cenę za wydobyte złoto, dodatkowe środki na wprowadzenie rozwiązań, bezpośredni dostęp do międzynarodowego rynku i odpowiedzialnych dystrybutorów, udział w wymianie wiedzy i technologii. „Zdecydowaliśmy się na przekształcenie naszej kopalni i zdobycie certyfikatu Fairmined Gold, ponieważ przynosi to korzyści finansowe, korzyści dla zdrowia i środowiska. Generalnie dla wszystkich” - mówi James Perez, z Cooperativa Multiactiva Agrominera de Iquira w Kolumbii. „Dzięki zaangażowaniu, mądrości i wysiłkowi możliwe jest prowadzenie małej kopalni w sposób odpowiedzialny. Namawiamy inne organizacje górnicze, by podążyły naszymi śladami. Odpowiedzialne złoto jest możliwe”- dodaje Francisco Ccama z peruwiańskiej kopalni Oro Puno.
Co zyskuje branża wydobywcza?
Dowód, że wspiera uczciwe praktyki i przeciwstawia się niszczeniu środowiska. ewność, że złoto wydobyte jest w sposób zgodny z zasadami ochrony środowiska, a zyski z niego wesprą równouprawnienie i likwidację pracy dzieci, zamiast trafiać w ręce grup przestępczych. "Grupa Samlerhuset zachęca branżę numizmatyczną do zajęcia stanowiska w sprawie etycznego pozyskiwania złota - mówi Ole Bjorn Fausa.
Co zyskują klienci?
Pewność, że złoto wydobyte jest w sposób zgodny z zasadami ochrony środowiska, a zyski z niego wesprą równouprawnienie i likwidację pracy dzieci, zamiast trafiać w ręce grup przestępczych.
Grupa Samlerhuset i Fairmined
Grupa Samlerhuset, której częścią jest Skarbnica Narodowa, to licencjonowany partner Fairmined od 2015 roku. W tym roku Samlerhuset i Mennica Norweska wyprodukowały pierwszy na świecie medal okolicznościowy ze złota Fairmined.
Zasugerowaliśmy również, by Norweski Komitet Noblowski dołączył do wsparcia tej inicjatywy. W efekcie Komitet zdecydował, że od 2016 roku Medal Pokojowej Nagrody Nobla będzie wybijany ze złota Fairmined. Pierwszy taki medal zostal przyznany prezydentowi Kolumbii, Juanowi Manuelowi Santosowi. Była to podwójna wygrana dla Kolumbii, ponieważ złoto pochodziło z certyfikowanej kolumbijskiej kopalni złota.
Przez kilka lat wspieraliśmy kopalnię złota w Hondurasie w przygotowaniach do spełnienia standardów Fairmined. Dziś oferujemy złote monety, medale i numizmaty pokryte tym złotem. Przekroczyliśmy milion monet zawierających złoto Fairmined, co daje wiele kilogramów złota Fairmined.
Medal okolicznościowy ze złota. Odwiedź nasz sklep online
Grupa Samlerhuset nie jest oczywiście osamotniona w swoim wsparciu dla Fairmined. Najbardziej znanymi zwolennikami inicjatywy są firmy Chopard i Kering. Chopard produkuje Złotą Palmę (główną nagrodę na Festiwalu Filmowym w Cannes) ze złota Fairmined. Kering jest jednym z wiodących producentów biżuterii na świecie. Takie wydarzenia i produkty pomagają zwrócić uwagę świata na warunki pracy w kopalniach złota.
Więcej niż kopalnia
Dotychczas certyfikat Fairmined uzyskało kilkanaście kopalń w Kolumbii, Peru i Mongolii, a kolejne z Ameryki Południowej, Afryki i Azji przystosowują się do jego uzyskania. Te kopalnie są na ogół największymi pracodawcami w swoich regionach. Ich rola nie ogranicza się do wydobywania złota oraz zapewniania utrzymania górnikom i ich rodzinom - kopalnie z certyfikatem Fairmined Gold aktywnie pomagają też lokalnym społecznościom.
Dobrym przykładem jest peruwiańska kopalnia Macdesa. Kiedy w lipcu 2015 roku w miejscowości Centro Poblado menor Cuatro Horas pożar, zniszczył około 90 procent domów, większość mieszkańców musiała przenieść się do pobliskiej osady. Kopalnia zapewniła osobom dotkniętym pożarem pomoc w przeprowadzce, żywność, wodę, namioty mieszkalne, oświetlenie elektryczne i usługi zdrowotne. Inna peruwiańska kopalnia San Luis SA (MARTSAL) wypłaca regularne wynagrodzenia dla okolicznych nauczycieli i pracowników służby zdrowia, przekazuje darowizny na materiały edukacyjne i sprzęt medyczny oraz wspiera elektryfikację. Natomiast mongolska kopalnia Shijir Khishig wspiera równouprawnienie kobiet, zapewnia domy dla bezdomnych rodzin, tworzy ogrodzenie dla pasterzy chroniące przed lawinami i sadzi drzewa.
