"Nie da się tego ująć inaczej: wszyscy byli w euforii, gdy 800 numizmatyków z 46 krajów spotkało się na ceremonii otwarcia w Audytorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego. Wreszcie rozpoczął się Międzynarodowy Kongres Numizmatyczny, choć trzeba było pokonać wiele przeszkód, by do tego doszło" - pisze Ursula Kampmann w Coins Weekly, najlepszym portalu poświęconym numizmatyce.
Fot. Katarzyna Rainka
Kongres odbywa się co sześć lub siedem lat pod patronatem International Numismatic Council. To pierwszy kongres numizmatyczny, który odbył się w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Jego głównym organizatorem był Uniwersytet Warszawski, a Grupa Samlerhuset (do której należy Skarbnica Narodowa) i Fritz Rudolf Künker GmbH byli głównymi sponsorami wydarzenia.
Kongres ma przede wszystkim charakter naukowy. Głównym celem jest dzielenie się z międzynarodową społecznością najnowszymi odkryciami i wynikami badań. Co więcej, wydarzenie jest zawsze doskonałą okazją do spotkania i nawiązania kontaktów z przedstawicielami numizmatyki z całego świata.
Przeszkody i wyzwania
Organizacja Kongresu była dla Aleksandra Bursche (profesora Wydziału Archeologii UW) i jego zespołu prawdziwą ścieżką zdrowia. Początkowo wydarzenie miało odbyć się w 2021 roku, ale organizatorzy, ze względu na pandemię koronawirusa, postanowili przełożyć je na 2022 rok. Kolejną przeszkodą była inwazja Rosji na Ukrainę.
Anna Zapolska, sekretarz Kongresu Numizmatycznego i Aleksander Bursche, prezydent Kongresu Numizmatycznego (fot. Katarzyna Rainka)
"O ile organizatorzy mieli początkowo nadzieję, że w czasie kongresu uda się oddzielić politykę od nauki, o tyle ta nadzieja została zdruzgotana, gdy polski rząd zabronił rosyjskim uczonym wjazdu do kraju. Jest całkiem prawdopodobne, że na XVI Kongresie w Warszawie byłoby ponad 1000 uczestników, gdyby nie brak rosyjskich kolegów i wszystkich osób, dla których polska granica znajdowała się zbyt blisko strefy wojennej. Aleksander Bursche i jego zespół (po raz pierwszy w historii kongresów numizmatycznych) uruchomili platformę streamingową umożliwiając osobom przebywającym w domu wysłuchanie wszystkich sesji i udział z własnym referatem" - pisze Coin Weekly.
Pełne podsumowanie Kongresu przygotował portal Coins Weekly
Grupa Samlerhuset na Kongresie
Skorzystaliśmy z naszej obecności na Kongresie, by opowiedzieć o działaniach, dzięki którym świat staje się lepszy. Prezentowaliśmy materiały Fairmined Gold - organizacji wspierającej rzemieślnicze kopalnie złota w najbiedniejszych regionach świata. Przybliżaliśmy inicjatywę Humanium Metal, której celem jest przetapianie nielegalnej broni i wprowadzanie jej do obiegu, by tworzyć produkty służące w czasie pokoju. W sali wystaw pokazywaliśmy również replikę Medalu Pokojowej Nagrody Nobla (oryginał wybijany jest ze złota Fairmined przez należącą do naszej grupy Mennicę Norweską).
Ekran w punkcie spotkań (fot. Katarzyna Rainka)
Materiały informacyjne Humanium Metal oraz medal "Pax" wybity z tego stopu
Marcin Piersiak (Fairmined Gold) z repliką medalu Pokojowej Nagrody Nobla na stoisku Samlerhuset Group
"W swoim przemówieniu podczas Gala Dinner, Ole Björn Fausa, współwłaściciel Samlerhuset zademonstrował numizmatykom, że nie tylko uczeni są zaangażowani w szerzenie wartości etycznych. Samlerhuset od 2016 roku wspiera Fairmined, inicjatywę, która ma na celu poprawę warunków pracy przy wydobyciu złota. W końcu duża część złota, z którego powstają komputery, smartfony, biżuteria - i oczywiście monety - pochodzi z kopalni, w których ludzie pracują w warunkach, w jakich nikt nie powinien pracować w dzisiejszych czasach" - pisze Ursula Kampmann.
Przemówienie Olego Björn Fausy możecie przeczytać tutaj
Numizmatyczne wystawy
Kongresowi towarzyszyło kilka interesujących wystaw. Zwiedzający mogli zapoznać się z historią numizmatyki na UW i poznać sylwetki kolekcjonerów. Wystawę na kampusie UW i Krakowskim Przedmieściu przygotowało Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego.
Wystawa na Krakowskim Przedmieściu (fot. Katarzyna Rainka)
Szczególną okazją dla miłośników starych monet jest otwarta dla publiczności ekspozycja w Zamku Królewskim w Warszawie. Prezentują sylwetki i zbiory trzech wybitnych kolekcjonerów. Bohaterem wystawy zamkowej jest belgijski kolekcjoner Andre van Bestelaer (1907-1990), który w ostatnich latach życia często odwiedzał Polskę. Postanowił swoje zbiory podarować na zamek, poruszony ogromem zniszczeń kulturalnych jakie dotknęły stolicę podczas II wojny światowej. Kolekcja Bestelaera składa się z trzech zasadniczych części. Pierwsza obejmuje monety rzymskie i bizantyjskie, w tym numizmatyczny poczet władców Rzymu, których podobizny widnieją na aureusach i solidach. Część druga to przede wszystkim monety belgijskie i francuskie, w tym zestaw średniowiecznych monet brabanckich i flandryjskich. Część trzecia obejmuje numizmaty z innych kontynentów. W zbiorze Bestelaera znajdują się także polonika. Wystawa jest otwarta do 27 listopada 2022 roku.
Rozważni i romantyczni. 100 lat Gabinetu Monet i Medali w Muzeum Narodowym
Miejscem, które bez wątpienia należy odwiedzić jest Gabinet Monet i Medali Muzeum Narodowego w Warszawie. Powstał w 1921 r. a podstawą jego zbiorów były dwie wielkie kolekcje monet polskich i starożytnych przekazane w darze dla tej placówki. Pierwszą ofiarował Kazimierz hr. Sobański (1859-1909). Zgromadził około 9 tys. monet wybitych między czasami Zygmunta Starego a połową XIX w. Doktor Władysław Semerau-Siemianowski (1849-1938) gromadził monety antyczne: greckie, rzymskie, perskie i bizantyńskie. Bardzo obszerny zbiór liczący ponad 27 tyś. egzemplarzy powstał w ciągu czterdziestu lat na terenie Imperium Osmańskiego, gdzie dr Semerau pracował jako lekarz.
Wystawa w MNW (fot. Bartosz Bajerski/Muzeum Narodowe w Warszawie)
"Zbiory numizmatyczne Muzeum należą do jednych z najcenniejszych w Europie. Gdybyśmy porównali znaczenie naszej kolekcji numizmatycznej do zbiorów malarskich, mówilibyśmy o kolekcji zawierającej liczne dzieła van Gogha, Picassa, Rembrandta i innych czołowych twórców światowych" – mówi Andrzej Romanowski, opiekun kolekcji i kurator wystawy - "Będzie można zobaczyć wiele obiektów niezwykle rzadkich lub unikatowych, znanych tylko w pojedynczym egzemplarzu."
Wystawa jest dostępna dla publiczności od 13 września do 11 grudnia 2022 roku. Skarbnica Narodowa jest partnerem wystawy.
Wystawy okolicznościowe przygotowały muzea narodowe w Krakowie, Poznaniu i Polskie Towarzystwo Numizmatyczne. Muzeum w Hrubieszowie zaprezentowało na kongresie Skarb denarów z Cichobórza – największy, od ponad pół wieku, depozyt monet rzymskich odkryty na ziemiach polskich.
Głównym organizatorem tegorocznego kongresu był Uniwersytet Warszawski, a współorganizatorami Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Zamek Królewski w Warszawie, Narodowy Bank Polski i Polskie Towarzystwo Numizmatyczne.
Kolejny kongres odbędzie się we Frankfurcie nad Menem.
